Ivar – Guttenavn. Betydning og bruk

Ivar er eit mannsnamn som kjem av det norrøne Ívarr. Namnet er omdiskutert. Det kan vere ein variant av Ingvar, men det kan også tolkast som Iv-ar der forleddet tyder ‘barlind’ (jamfør norrønt ýr) og etterleddet ‘krigar; spyd’.

Namnet har fleire variantar: Ivar, Iver.

Namnedag er 31. januar. Idun har også namnedag denne dagen.

Kjende personar med namnet Ivar

Eit utval personar med namnet Ivar, og som er omtalt i Store norske leksikon:

Ivar Aasen (1813–1896)
Ivar F. Andresen (1896–1940)
Ivar Giæver (1929)
Sven Ivar Dysthe (1931–2020)
Ivar Medaas (1938–2005)
Ivar Leveraas (1939)
Per Ivar Moe (1944)
Ivar Dyrhaug (1949)
Ivar Formo (1951–2006)
Svein Ivar Moen (1973)
Ivar (norsk konge i Dublin) (–873)

Namnestatistikk

I 2022 var det 8 068 menn i Noreg som hadde Ivar som det einaste førenamnet eller som det fyrste av fleire, og Ivar var blant dei hundre mest brukte namnet blant norske menn. I 2022 var det 40 gutar som fekk namnet Ivar.

Utvikling i bruk av namnet

Ivar og Iver er interessante variantar fordi dei representerer to ulike popularitetskurver for nordiske namn. Forma Ivar har godt samsvar med den norrøne forma, og som mange andre nordiske namn med godt norrønt samsvar hadde Ivar toppfasen sin i 1920-åra. Forma Iver, som har vore brukt på Austlandet, vart utvikla etter norrøn tid, og denne forma var mest brukt tidleg på 1800-talet. Deretter gjekk Iver nedover til eit botnnivå frå tidleg på 1900-talet til slutten av det hundreåret inntil namnet fekk eit oppsving på 2000-talet.

Geografisk variasjon på 1800-talet

Ivar var mest brukt i Hordaland.

Geografisk variasjon i bruk av namnet Ivar på 1800-talet.

Av Gulbrand Alhaug / Erik Bolstad/Store norske leksikon.

Lisens: CC BY SA 4.0

Ivar var mest brukt i Hordaland.

Historisk bruk av namnet Ivar

Av Gulbrand Alhaug / Erik Bolstad/Store norske leksikon.

Lisens: CC BY SA 4.0

Les meir i Store norske leksikon

Litteratur

Alhaug, Gulbrand 2019: Når namn byggjer nasjon. [Norsk Tidend 3].[/li][li]
Janzén, Assar 1947: De fornvästnordiska personnamnen. [Nordisk kultur 7].

Kommentarar

Kommentarar til artikkelen blir synleg for alle. Ikkje skriv inn sensitive opplysningar, for eksempel helseopplysningar. Fagansvarleg eller redaktør svarar når dei kan. Det kan ta tid før du får svar.

Du må være logga inn for å kommentere.

Fagansvarleg for Guttenavn

Gulbrand Alhaug

UiT – Norges arktiske universitet