Berilyo
![]() | |||||||||||||||||||||||||||||||
Beryllium | |||||||||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Bigkas | /bəˈrɪliəm/ | ||||||||||||||||||||||||||||||
Appearance | white-gray metallic | ||||||||||||||||||||||||||||||
Standard atomic weight Ar°(Be) | |||||||||||||||||||||||||||||||
Beryllium sa talahanayang peryodiko | |||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||
Atomikong bilang (Z) | 4 | ||||||||||||||||||||||||||||||
Group | 2 | ||||||||||||||||||||||||||||||
Period | 2 | ||||||||||||||||||||||||||||||
Block | s-block | ||||||||||||||||||||||||||||||
Electron configuration | [He] 2s2 | ||||||||||||||||||||||||||||||
Electrons per shell | 2, 2 | ||||||||||||||||||||||||||||||
Physical properties | |||||||||||||||||||||||||||||||
Phase at STP | solido | ||||||||||||||||||||||||||||||
Melting point | 1560 K (1287 °C, 2349 °F) | ||||||||||||||||||||||||||||||
Boiling point | 2742 K (2469 °C, 4476 °F) | ||||||||||||||||||||||||||||||
Density (at 20° C) | 1.845 g/cm3[3] | ||||||||||||||||||||||||||||||
when liquid (at m.p.) | 1.690 g/cm3 | ||||||||||||||||||||||||||||||
Critical point | 5205 K, MPa (extrapolated) | ||||||||||||||||||||||||||||||
Heat of fusion | 12.2 kJ/mol | ||||||||||||||||||||||||||||||
Heat of vaporization | 292 kJ/mol | ||||||||||||||||||||||||||||||
Molar heat capacity | 16.443 J/(mol·K) | ||||||||||||||||||||||||||||||
Vapor pressure
| |||||||||||||||||||||||||||||||
Atomic properties | |||||||||||||||||||||||||||||||
Oxidation states | 0,[4] +1,[5] +2 (isang anpoterong oksido) | ||||||||||||||||||||||||||||||
Electronegativity | Pauling scale: 1.57 | ||||||||||||||||||||||||||||||
Ionization energies |
| ||||||||||||||||||||||||||||||
Atomic radius | empirical: 112 pm | ||||||||||||||||||||||||||||||
Covalent radius | 96±3 pm | ||||||||||||||||||||||||||||||
Van der Waals radius | 153 pm | ||||||||||||||||||||||||||||||
![]() | |||||||||||||||||||||||||||||||
Other properties | |||||||||||||||||||||||||||||||
Natural occurrence | primordiyal | ||||||||||||||||||||||||||||||
Crystal structure | hexagonal close-packed (hcp) (hP2) | ||||||||||||||||||||||||||||||
Lattice constants | a = 228.60 pm c = 358.42 pm (at 20 °C)[3] | ||||||||||||||||||||||||||||||
Thermal expansion | 10.98×10−6/K (at 20 °C)[3][a] | ||||||||||||||||||||||||||||||
Thermal conductivity | 200 W/(m⋅K) | ||||||||||||||||||||||||||||||
Electrical resistivity | 36 nΩ⋅m (at 20 °C) | ||||||||||||||||||||||||||||||
Magnetic ordering | diamagnetic | ||||||||||||||||||||||||||||||
Molar magnetic susceptibility | −9.0×10−6 cm3/mol[6] | ||||||||||||||||||||||||||||||
Young's modulus | 287 GPa | ||||||||||||||||||||||||||||||
Shear modulus | 132 GPa | ||||||||||||||||||||||||||||||
Bulk modulus | 130 GPa | ||||||||||||||||||||||||||||||
Speed of sound thin rod | 12,890 m/s (at r.t.)[7] | ||||||||||||||||||||||||||||||
Poisson ratio | 0.032 | ||||||||||||||||||||||||||||||
Mohs hardness | 5.5 | ||||||||||||||||||||||||||||||
Vickers hardness | 1670 MPa | ||||||||||||||||||||||||||||||
Brinell hardness | 590–1320 MPa | ||||||||||||||||||||||||||||||
CAS Number | 7440-41-7 | ||||||||||||||||||||||||||||||
History | |||||||||||||||||||||||||||||||
Discovery | Louis Nicolas Vauquelin (1798) | ||||||||||||||||||||||||||||||
First isolation | Friedrich Wöhler & Antoine Bussy (1828) | ||||||||||||||||||||||||||||||
Isotopes of beryllium | |||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||
Ang berilyo (Ingles: beryllium; Espanyol: berilio) ay isang elementong kimikal sa talahanayang peryodiko na sinasagisag ng simbolong Be at nagtataglay ng atomikong bilang 4.
Isang elemento at metal na may katibayan sa init, korosyon, at kalawang. Natuklasan ito ni Louis Nicolas Vauquelin noong 1798. Ginagamit ang elementong ito para sa paggawa ng mga balangkas ng mga eruplano at ng mga sasakyang pangkalawakan, sa bila ng mga replektor sa nga reaktor na nukleyar. Kapag inihalo sa tanso, ginagamit ito bilang kontaktong elektrikal at ispring o muwelye. Kabilang sa mga katangian nito ang pagkakaroon ng atomikong bilang na 4, atomikong timbang na 9.0122, punto ng pagkatunaw na 1,278 °C, punto ng pagkulong 2,970 °C, espesipikong grabidad na 1.848, at balensya na 2.[9]
Talababa
[baguhin | baguhin ang wikitext]![]() | Mukhang kailangan pong ayusin ang bahagi na ito upang umayon ito sa pamantayan ng kalidad ng Wikipedia. (Pebrero 2025)
Makakatulong po kayo sa pagpapaunlad sa nilalaman po nito. Binigay na dahilan: Translation needed |
- ↑ The thermal expansion is anisotropic: the parameters (at 20 °C) for each crystal axis are αa = 12.03×10−6/K, αc = 8.88×10−6/K, and αaverage = αV/3 = 10.98×10−6/K.
Mga sanggunian
[baguhin | baguhin ang wikitext]- ↑ "Standard Atomic Weights: Beryllium" (sa wikang Ingles). CIAAW. 2013.
- ↑ Prohaska, Thomas; Irrgeher, Johanna; Benefield, Jacqueline; Böhlke, John K.; Chesson, Lesley A.; Coplen, Tyler B.; Ding, Tiping; Dunn, Philip J. H.; Gröning, Manfred; Holden, Norman E.; Meijer, Harro A. J. (2022-05-04). "Standard atomic weights of the elements 2021 (IUPAC Technical Report)". Pure and Applied Chemistry (sa wikang Ingles). doi:10.1515/pac-2019-0603. ISSN 1365-3075.
- ↑ 3.0 3.1 3.2 Arblaster, John W. (2018). Selected Values of the Crystallographic Properties of Elements. Materials Park, Ohio: ASM International. ISBN 978-1-62708-155-9.
- ↑ Be(0) has been observed; see "Beryllium(0) Complex Found" (sa wikang Ingles). Chemistry Europe. 13 June 2016.
- ↑ "Beryllium: Beryllium(I) Hydride compound data" (PDF) (sa wikang Ingles). bernath.uwaterloo.ca. Nakuha noong 2007-12-10.
- ↑ Weast, Robert (1984). CRC, Handbook of Chemistry and Physics. Boca Raton, Florida: Chemical Rubber Company Publishing. pp. E110. ISBN 0-8493-0464-4.
- ↑ Haynes, William M., pat. (2011). CRC Handbook of Chemistry and Physics (ika-92nd (na) edisyon). Boca Raton, FL: CRC Press. p. 14.48. ISBN 1-4398-5511-0.
- ↑ Kondev, F. G.; Wang, M.; Huang, W. J.; Naimi, S.; Audi, G. (2021). "The NUBASE2020 evaluation of nuclear properties" (PDF). Chinese Physics C. 45 (3): 030001. doi:10.1088/1674-1137/abddae.
- ↑ Gaboy, Luciano L. Beryllium, berilyum, berilyo - Gabby's Dictionary: Praktikal na Talahuluganang Ingles-Filipino ni Gabby/Gabby's Practical English-Filipino Dictionary, GabbyDictionary.com.
Talahanayang peryodiko | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
H | He | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Li | Be | B | C | N | O | F | Ne | ||||||||||||||||||||||||||||||||||
Na | Mg | Al | Si | P | S | Cl | Ar | ||||||||||||||||||||||||||||||||||
K | Ca | Sc | Ti | V | Cr | Mn | Fe | Co | Ni | Cu | Zn | Ga | Ge | As | Se | Br | Kr | ||||||||||||||||||||||||
Rb | Sr | Y | Zr | Nb | Mo | Tc | Ru | Rh | Pd | Ag | Cd | In | Sn | Sb | Te | I | Xe | ||||||||||||||||||||||||
Cs | Ba | La | Ce | Pr | Nd | Pm | Sm | Eu | Gd | Tb | Dy | Ho | Er | Tm | Yb | Lu | Hf | Ta | W | Re | Os | Ir | Pt | Au | Hg | Tl | Pb | Bi | Po | At | Rn | ||||||||||
Fr | Ra | Ac | Th | Pa | U | Np | Pu | Am | Cm | Bk | Cf | Es | Fm | Md | No | Lr | Rf | Db | Sg | Bh | Hs | Mt | Ds | Rg | Cn | Nh | Fl | Mc | Lv | Ts | Og | ||||||||||
|