Hans Stormoen

Frå 1934 var det teater på fulltid. Då var han tilbake i Bergen og hadde si første rolle ved Den Nationale Scene, som visesongar i ein sommarrevy. Det eigentlege gjennombrotet kom same året med Baldwins bryllup, der han fekk vist det komiske talentet sitt. Så kom alvoret. Den Nationale Scene sette opp skodespel med politiske undertonar, og Stormoen, som sjølv sympatiserte med venstresida, fekk sentrale roller. Han spela i Bøddelen og Mars 33, som begge handla om nazismen sin frammarsj i Europa.

I 1935 var det premiere på Vår ære og vår makt, Nordahl Grieg sitt skodespel om skipsreiarar som utnytta sjøfolk for sjølv å tene pengar, der Stormoen lekamleggjorde den norske sjømannen gjennom Vingrisen. Stykket vekte stor merksemd. Konservative krinsar ville ha framføringa stansa, men bergensarane strøymde til, i alt 30 000 menneske såg stykket.

Men i morgen – låg i same politiske gate, med eit kritisk lys på rustningsindustrien og ein pasifistisk bodskap. Stykket vart møtt med pipekonsert frå delar av salen. I 1937 baud teateret på eit tredje skodespel av Nordahl Grieg, Nederlaget. Her er handlinga lagd til den opprørske Pariskommunen i 1871, og Stormoen spela kunstnaren Gustave Courbet.

I 1949 vart Stormoen engasjert av det nyoppretta Riksteatret, der han var til 1951. Opningsstykket, som ensemblet turnerte med i seks veker, var Sigurd Hoels drama En reise i natten, der Stormoen hadde rolla som fengselspresten. Hausten 1949 spela han i Galgemannen, og han var hovudperson i Friaren, der han òg hadde scenografien. I En handelsreisendes død hadde han både regi og scenografi, og stod sjølv på rollelista.

Stormoen ivra for at Riksteatret skulle nå ut til nye publikumsgrupper, og han var med på å opprette kontakt med skulane. Den oppsøkjande verksemda, der skodespelarane heldt opplesingar frå norsk litteratur, kom i gang alt i oppstartingsåret og vart fort ein omfattande del av teateret si verksemd. Stormoen sin innsats bidrog til at Riksteatret vart eit seriøst tilbod for folk langt utanfor det vanlege teaterpublikummet.

Etter tida i Riksteatret var Stormoen aktiv ved fleire scener. I 1958 gjesta han Rogaland Teater som den slitne sjømannen i Eugen O'Neills Anna Christie. I 1960-åra spela han tidvis ved Den Nationale Scene, i komediar av Ludvig Holberg og Gunnar Heiberg, tidvis ved Det Norske Teatret, i stykke av Bertolt Brecht og Henrik Ibsen. I 1970-åra omsette han skodespel for Trøndelag Teater.

I tillegg medverka han frå 1950-åra til ut i 1970-åra i radiohøyrespel og kino- og fjernsynsfilmar. Han var Begriffenfeldt i Radioteateret si innspeling av Peer Gynt, som vart sendt første gongen under OL i Oslo i 1952. Då fjernsynet kom i gang i 1960-åra, spela han i folkekjære oppsetjingar som Østersen og perlen, krimserien Taxi og dramaa Rosmerholm og Benoni og Rosa. Han hadde roller i populære filmar som Hurra for Andersen, Når villdyret våkner og Balladen om mestertyven Ole Høiland.