Eurohpá uniovdna čavge rádjegohcima vai gávdnet olbmuid, geat soitet earret eará leat jođus boastto pássain, geaid orrunlohpi lea nohkan dahje plánejit terrordaguid.
Go Schengen guovllu olggobealde olmmoš mátkkošta vuosttas háve EU:i, sus váldet suorbmaluottaid, gova ámadajus. Dieđut vurkejuvvojit olles EU viidosaš registarii. Dieđuid seailluhit golbma jagi.
Ođđa ráji rasttiildanvuogádat váldojuvvui atnui loahppajagi áigge olgorájáid rasildanbáikkiin ja girdigittiin. Ulbmilin lea álggahit skábmamánu 10. beaivve, muhto álggahanáigi ii leat vel nannejuvvon.
Rádjegohcciid leat skuvlen ođđa vuogádahkii jo vássán jagi áigge. Rádjegohccit leat duđavačča dasa, muitala Rádjedorvouniovnna ságadoalli Erkki Hirvonsalo.
– Dat álkidahttá alimus trafihkka ja váibadahtti vuođđobargu báhcá eret. Muhto ii dat gal bargguheapmin min bija.
Álgomuttus sáhttet dánge vuogádagas boahtit váttisvuođat, jáhkká Hirvensalo. Helsset-Vantaa girdigietti rádjedárkkistanautomáhtain galget ain leat bargit fáktemin dan, jus rusttegat heitet doaibmamis, muitala Hirvensalo.
Rádjeeiseváldi lassin maid boles, bealuštanfámut ja sisafárreneiseválddit sáhttet geavahit registara dárbbu mielde.
Ná ođđa vuogádat doaibmá
Dál lagabui 2000 EU olgorájá rasttildanbáikái ja girdigieddái leat stellen kámeraid ja apparáhta, mii skánne suorbmaluottaid. Muhtin rádjerasttildanbáikkiin leat iešbálvalanautomáhtat, maidda olbmot sáhttet registreret dieđuideaset ieža ja pássavirgeolmmoš fal dárkkista dieđuid. Suomas dakkár automáhtat leat dušše Helsset-Vantaa girdigiettis.
Nuppe háve Eurohpái boahtti ii dárbbaš šat ođđasit deaivat pássavirgeolbmo, jus riikii boahtimii ii leat eastta.
Dáppe davvin dát sáhttá dagahit vuordinráidduid go ovdamearkka dihte Lappii boahtti brihttalaš turisttaid suorbmaluottaid skánnejit ja ámadeajuid govvejit.
Visit Rovaniemi beaivválaš jođiheaddji Sanna Kärkkäinen muitala, ahte jearaldagat mátkkošteddjiin eai leat vel boahtán. Sis lea ulbmilin nannet ovttasbarggu sihke ambassádaguin vai fáhtejit Davvi-Supmii boahtti mátkkošteddjiid.
Olgopolitihkalaš instituhtta boarráset dutki Saila Heinikoski lea dutkan rádjedorvvolašvuođa ja son oaidná ahte ođđa vuogádat lea buorádus.
– Dat lea dorvvolašvuođadahkki, go lea eanet data das, gos ja goas muhtin lea rasttildan rájá.
Ođđa rádjeproseassaid čohkkejeaddji vuogádaga leat huksen badjel logi jagi. EU viidosaš diehtovuogádaga čohkken ja testen lea bistán jahkeviissáid.
