Sápmi
Artihkal lea 2 jagi boaris.

Koumm nääʹl ooudâs viikkâd nuõrttsääʹmǩiõl mättʼtõõzz ânnʼjõž vueʹjj – Kia Olin: Teâđast taarbaš materiaal lââʹzz

Koumm nuõrttsääʹmǩiõlin reâuggai oummu smiõʹtte, mõõnnalla ǩiõl mättʼtõõzz vueʹjj vuäitt ooudâs viikkâd. Puârõõzzid haaʹleet kuuitâǥ mättmateriaalid di uʹčteeʹli meärra.

  • Janica Gauriloff

Aanrest leäi rosttovmannu aalǥâst nuõrttsääʹmǩiõl uʹčteeʹli, pueʹtti uʹčteeʹli da mättmateriaaltuâjjlai oouʹdeempeiʹvv. Tõn leäi riâššâm Ǩiõllpieʹzzest škoouʹle -haʹŋǩǩõs õhttsažtuâjast Sääʹm-museo Siidain.

Vaaʹldim seeʹlv, mõõk leʹčče toʹben mainstum koumm nääʹl pueʹreed ǩiõl mättʼtõõzz ânnʼjõž vueʹjj.

1. Mättmateriaal jeänab

Kueʹhtt kooumâst sarnnu vuõssmõsân mättmateriaal vääžnaivuõđ. Ânnʼjõžääiʹj uʹčteeʹl âʹlǧǧe tuejjeed jiânnai jiijj, ǥu vaalmâš materiaal ij leäkku jiânnai.

– Teâđast taarbaš tõn materiaal lââʹzz, tõt lij aivv čiõlǥâs muu miõlâst. Nuʹt što ij juõʹǩǩ vuâra taarbâž jiõčč tuejjeed, särnn pueʹtti uʹčteeʹl Kia Olin.

Ǩiõl vueʹǩǩ mâânn čõõđ ääiʹj ooudårra da mättmateriaal šâʹdde lââʹzz. Olin še teâtt, što materiaaltuâjjla tuejjee ođđ materiaal.

– Tõt lij juʹn tuâj vueʹlnn, vuäitam särnnad, Olin juätkk.

2. Uʹčteeʹl jie leäkku nokk

Nuõrttsääʹmǩiõl uʹčteeʹl jie leäkku jiânnai. Uʹčteeʹlmättʼtõõđi jie leäkku leämmaž jiânnai da mättʼtõõttmõš lij leämmaž vaiggääb. Pueʹtti čõõuč Oulu Giellagas-instituuttâst vuäitt altteed še nuõrttsääʹmǩiõl mättʼtõõttmõõžž alggmäättain. Tät vuäitt vueʹleed kõddâz ooccâd mättʼtõõttâd sääʹmǩiõl uʹčteeʹlen.

– Uʹčteeʹl teâđast vuäǯǯče leeʹd jeänab ǥu ååʹn, maainast Âʹvvel škooul uʹčteeʹl Soile Ratavaara-Peltomaa.

3. Uʹčteeʹli silttõõzz peiʹvvummuš

Jeeʹresnallšem uʹčteeʹlškooultõõzzivuiʹm uʹčteeʹlid vuäǯǯči jeänab teâđ, što måkam jeeʹres naaʹlin vuäitt mättʼted. Kuuitâǥ ååʹn, ǥu mättmateriaal ij leäkku võl nuʹt jiânnai.

– Õhtt lij tõt, što leʹčče škooultõõzz ođđ uʹčteeʹlid, ânnʼjõž uʹčteeʹlid da še tõid materiaaltuâjjlaid, ceälkk haʹŋǩǩõstuâjjlaž Anna-Katariina Feodoroff.