Ohcejoga gielda lea oaittáskan njáskat Deanuleagi Suohpasavvonis gitta Roavvesavvonii. Prošeavttas vástida Biret Jon Niillas Ándde Markku, Markku Porsanger, gii bargá Ohcejoga gieldda teknihkalaš doaimmahagas.
– Gildii lea mieđihuvvon ruhta doallat luonddugohcinguovllu buorre ortnegis ja dat guovlu lea sullii njeallje miilla guhkki, dadjá Porsanger.
Luonddugohcinguovlu lea Roavvesavvonis gitta Nuvvosa vulobeallái Suohpasavvonii, Porsanger čájeha kárttas. Ulbmilin lea fidnet Deanu oidnosii geaidnoguoras. Sii leat álggahan njáskamiid Suohpasavvonis.
– Oaiveášši lea, ahte Deatnu álgá oidnot ja vuosttažettiin lea dieđusge beakkán Deanu guhkimus savvona báiki, gokko geaidnu johtá gitta johkaguora, lohká Porsanger.
Ieš njáskamiid bargá goittotge barggánis bargi Ville Hánssa Ville, Ville Järvensivu, geasa miige bargguid ii leat bargameahttun.
– Lean dieđusge njáskan ovdalge, muhto in leat ovdal ožžon ruđage! Järvensivu reaškkiha.
Son oaivvilda, ahte njáskan lea dego nuvttá máidnun gildii.
– Lea dieđusge ja leahan dat somá go iešge vuodjá Deanu mielde ja oidno čáppa johka.
Njáskanreaidduidisguin son de čahpala bargui.
Dálkkádatnuppástus ii leange dušše diida
Hortonoma, nappo šaddogárddiid áššedovdi Jovsset Niillas Biret, Birit Vuolab oaivvilda, ahte geaidnoguoraid dahppomii leat ovddemustá guokte siva.
– Namalassii Badje-Deanus lea dat, ahte eai leat šat šibihat ja dat eai luitojuvvo dieno šat friija guohtut numo ovdal luite, dadjá Vuolab.
Vuolab muitala, ahte dálkkádat lea maid rievdan olu su eallinagi áigge ja dat leage nubbi sivva. Son lea dutkan soagi fenologiija ja fuomášan, ahte lasttat bohciidit soahkái olu árat go ovdal.
– Dat dieđusge dárkkuha dan, ahte soagi šaddanáigi lea ollu guhkit, juoba moadde vahku guhkkit go maid lei moaddelot jagi dassái. Dál soahki sáhttá šaddat 25 sentte geasis ja ovdal 20 sentte lei jo ollu.
Vuolab muitala, ahte siđgii lea maid dáhpáhuvvan seamma rievdan go soahkái.
Váikkuha maid johtolatdorvvolašvuhtii
Go geaidnoguorat leat šaddan nu gitta, de geaidnoearus boahtin váldogeainnu ala lea maid váttis. Eandalit Ohcejot ja Nuvvos gaskka, go doppe geaidnu nu mohkohaddá, Vuolab muitala.
– Don fertet measta biilla njuni jo hoigat geainnu ala ovdalgo oainnát boahtágo giige gosge, de geaidnodorvvolašvuođa dihte das lea stuorra mearkkahus, son dadjá.
Ealggaid, bohccuid ja eará elliid lea maid lunddolaččat váddásut áicat.
– Go miestagat leat guktuid beale geainnu ja viehka lahka geainnu, de dáno geassit namalassii divreborrit oppa áigge girddášit rastá geainnu ja danne báhcet viehka olu uhcalottit biilla vuollái ja goas nu maiddái stuorát lottit.
Vuolab muitala, ahte okta buorre ášši sieđgaluvvamis lea goittotge dat, ahte mielleravddat eai beasa fierrat go šattut čatnet eatnama nannosin ja nu ii vuolgge sáddu golgat arvečázi fárrui.
Su mielas Njuorggángeaidnu lea buorre ovdamearka lihkostuvvan njáskamis.
– Njuorggángeaidnu njáskojuvvui guokte jagi dassái viehka viidásit rabas ja dál ii oktage leamaš lahkage vuodjit ealgga ala.