Iitto lij kooum põõrt päiʹǩǩ Lääʹddjânnam Ǩiõttmaddjest. Toʹben räʹjjla vieʹǩǩte kuõiʹmeez da puk jälste šeeʹleeʹl da nooreeʹl.
Ååuʹc eeʹjj mââiårra Iittost valmštõõvi ođđ põrtt. Põõrt lie raajjâm Toivo da Tony Mannela kaallâž.
Oummu lie harjjnam jieʹlled jiiʹjjesväärlaž jieʹllem Iittost. Täk nääʹl lie serddjam puõlvvõõǥǥâst nobba, Mannela piârrǥa še.
– Muännai poorrâmnaaʹli vuâđđan lie vueʹǯǯ mieʹccest, kueʹl čaaʹʒʒin di mueʹrj da kuõbbâr mieʹccin da jieʹǧǧin, Tony Mannela ceälkk.
Mannela lij šõddâm Heʹlssnest, koʹst son lij vuõrâsooumžen šõddääm jiânnai šââddaid. Juʹn teʹl Mannela jooʹđi Kilpisjääuʹrest määŋg vuâra. Lopp looppâst son haaʹlii tuejjeed jõnn jieʹllem-muttâz da siirdčõõđi Kilpisjäurra.
Räʹjjla päʹrnn, Lasse Hoffmann, 23, lij šõddâm Iittost da suʹnne jiõčč šõddummuš, mieʹcstummuš di kueʹllšeellmõš lie takai nääʹl jieʹlled.
Hoffmann mättˈtââtt jieʹllidåhttar ämmta Saujj-Ruõccâst. Toʹben son jeälast suu sooǥǥ põõrtâst, koʹst peäss šõddeed jeeʹresnallšem šââddaid. Šeelljast käunnˈje še pääiʹǩ kaaʹnid da saauʒid. Hoffmann lij välddam saauʒid mieʹldd Iittost.
Pueʹttiääiʹj suu jurddjen lij juäʹtǩǩed jiiʹjjesväärrlaž jieʹllemnääʹl nuʹt jiânnai ǥu vueiʹtlvaž.
Ååʹn Hoffmaann piâr jeäll kaaupâst nuʹt õõut vuâra neäʹttlest. Ââldmõs kaupp lij Kilpisjääuʹrest nuʹt 40 ǩilomettar ǩeeʹjjest. Kaaupâst jeäʹlet kuuitâǥ jeänmõsân Karesuvantost leʹbe Ruõccâst.
– Mieʹlǩǩpottli meäʹrest vuäinn, kuäʹss âlgg vueʹlǧǧed kauʹppe, Hoffmann ruâkkas.
Kaaupâst vuäʹstte nuʹt occanj ǥu vueiʹtlvaž, jie-ǥa ni kuäʹss vueʹǯǯ leʹbe kueʹl. Pååttaǩ lie Mannela da Hoffmaann piârrjin riʹjttjam takainalla alggǩiiđ räjja, jeeʹres šââdd joba pirr eeʹjj.
Mannela põõrt šeelljast käunnʼje ouddmiârkkân mueʹrjjmiõstti, raparpeeʹr, siõm pååttaǩmädd di ištteemčuʹǩǩ, koon seʹst šõddeet jeeʹresnallšem kapuuzzid.
Tän ǩieʹzz pååttaǩmääddast šâʹdde luõvvâr juʹn nuuʹbb eeʹjj, ǥu määddast lij pååttaǩ-kõpp.
– Kâʹl kõõđõõđam, ǥu feʹrttai vuäʹstted kaaupâst ouddaz, koon jiõčč siltteʹči šõddeed, Mannela gåårtââll.
Son kuuitâǥ haaʹlad ââʹnned huõl, što kõpp ij sirddu ooudårra ođđ pååttǩid.
Ǩiõttmaddjest vieʹǩǩte kuõiʹmeez
Iitto ǩiõččâmkuuʹlmest puk lie kuʹǩes maaʹtki tueʹǩǩen, da tõn diõtt õhttsallašvuõtt da räʹjjlai veäʹǩǩ lie tääʹrǩes ääʹšš.
Õhtt šuurmõs veäʹǩǩ tääʹlv vääras lij sõõrv-vueʹǯǯ. Kooum piârri åumma jeäʹlle õõutâst šeeʹllmen sõõrvid da jueʹǩǩe šilli.
Sij jie kååʹdd sõõrv juõʹǩǩ čõõuč, da teʹl sij påʹrre jeänab kueʹl. Hoffmann šeell kueʹl taarb mieʹldd ǩeässa da tälvva.
– Šeelam õõut poorrâmtueʹrv, što lij võõrâs kueʹll. Jõs kååddam jäänab, viiǥǥam räʹjjlaid še.
Mannela saaʹni mieʹldd Iittost lij takai äʹšš, što jõs ǩii-ne kooum põõrtâst kådd leʹbe ooss puârast mâid-ne - leäi tõt kueʹll, vueʹǯǯ leʹbe mueʹrjj - tõʹst vuäǯǯa pâi räʹjjla še.
– Eežža määŋg vuâra ǥu leäʹp jeäʹǩǩespeeiʹv smiõttâm, mâid muäna poorrâp, de räʹjjla lie puättam uusâst kõõččâd, taarbšep-a muäna kueʹl, Mannela kovvad õhttsallašvuõđ räʹjjlai kõõskâst.
Seämmanalla Mannela jiõčč oudd räʹjjlaid, jõs lij ouddmiârkkân koon-ne mueʹrj uussâm jiânnai.
Ko Mannela čuâpp šeelljast suõiʹnid, son veekk tõid räʹjjla saauʒid, Mannela mušttal võl nuʹbben ouddmiârkkân.
Iitto piârri šõddee jiijj jeeʹresnallšem šââddaid da åvvšid, ouddmiârkkân diiʹll, salaatt, kåårǩid, ǩieʹsskurpiicc da pååttǩid. Jeeʹres šââddai oođâžšââddaid vaajte še põõrti kõõskâst.
Repp, čuuʹt hâddai jiõčč poorrâd
Måtam tääʹlv Mannela jooʹđi källses mieʹldd tuõddrest šeeʹllmen reeppaid. Puk reeppaid, koid suäna koʹdde, suäna kaaupše restraantid.
– Räʹjjla pääʹrn še šeʹlle reeppaid. Suännast leäʹp vuäǯǯam veärran. Leâša puk mâid jiõčč koʹddem, mõʹnne kaaupšemnalla. Tõt lij čuuʹt hâddai jiõčč poorrâd, Mannela peäggat.
Iittost lueʹm lij tääʹrǩmõs mueʹrjj. Mannela ooss tõid pâi jiijjâs taarb vääras, leâša Hoffmaann viilljâž kaaupše luâmmnid.
Luâmmni lââʹssen Hoffmann lij teäʹnʼjam tieʹǧǧ, ǥu lij tiuddääm reeppaid, koid lij jiõčč kåddam.
Puk ij kaʹnnet kuuitâǥ kaaupšed. Hoffmann särnn, što saauʒ ooll põõssmest da tueʹllj meiddmest lij kõrr tuâjj.
– Ooll põõssmõš da tueʹllj meiddmõš lij stälbbai nuʹt, što tõid ij kaʹnnet kaaupšed. Ââʹnnep jiijj leʹbe uʹvddep sǩiâŋkkân, Hoffmann mušttal.
